Coronavirus’un en çok etkilediği önemli sektörlerin başında gelen tarımsal üretim artan girdi maliyetleri karşısında durma noktasına geldi. Özellikle son yıllarda pandeminin de etkisiyle tarım ilaçları, gübre ve mazot fiyatlarında büyük oranda artış yaşandı.

Bu durum tarım sektörünü olumsuz yönde etkilerken çiftçiler, yüksek maliyetler karşısında adeta ürün ekemez duruma geldi.

Salgın nedeniyle döviz kurlarında yaşanan dalgalanma yerli ve ithal gübre, zirai ilaçların fiyatlarının yükselmesine neden olduğunu belirten sektör temsilcileri, bunun hem çiftçiyi hem de kendilerini zor durumda bıraktığını söyledi.

İlaç ve gübre fiyatlarının büyük oranda artığını, çiftçilerin artık ekim için ilaç ve gübre alamaz duruma geldiğini ifade eden sektör temsilcileri, hükümetin ivedilikle yaşanan artışın önüne geçip üretimi destekleyecek adımlar atması gerektiğini belirtti.

“Bu durum çiftçiyi etkiliyor”

Yaşanan fiyat artışının üretimi etkilediğini söyleyen zirai ilaç satıcısı Metin Direk, “1971’den beri zirai ilaç, tohum, gübre satışı yapıyoruz. Son yıllarda gerek doların yükselmesi gerekse de pandeminin etkisiyle hem ürünlerde, gübre satışlarında hem de zirai ilaçlarda ciddi bir dalgalanma var. Bu da çiftçilerimizin hem alım gücünü düşürüyor hem de üretime etki ediyor. Ortalama bir dekar buğdaya DAP gübresi 30 kilo atılıyor. Ama bu sene fiyatların aşırı oynamasından kaynaklı çiftçiler bunu dönüm başına 20 kiloya çekti. Geçen sene ortalama tonu 2 bin 300-400 lira bandında seyreden bu ürünümüz bu sene 3 bin 300-400 gibi rakamı buluyor. Bu da çiftçiyi ister istemez etkiliyor.” dedi.

“Devletin buna ciddi bir el atması lazım”

Aynı şekilde zirai ilaçlarda da fiyat artışının yaşandığını belirten Direk, “Çin’den hammadde kısıtlı olarak geldiği için zirai ilaç fiyatlarında da yükseliş var. Geçen sene 230-240 lira olan fiyatlarımız şu anda neredeyse 300 lirayı buldu. Bir diğer önemli konumuzsa kiralama (icâre) fiyatlarıdır. İcâre fiyatları neye göre belirleniyor? Devletin buna ciddi bir el atması lazım. Geçen sene sulu araziler 700 lirayken bu sene neredeyse 950 liraya çıkan icâre fiyatlarını duyuyoruz. Bu da çiftçimiz için ciddi bir yüktür. Gübrelerde de ciddi bir fiyat artışı mevcuttur.” diye konuştu.

“Yüzde 100’e yakın zam yaşandı”

Gübre fiyatının aşırı derece pahalandığını vurgulayan bir diğer zirai ilaç satıcısı Abdurrezak Yıldız ise şunları söyledi:

“Doların, altın fiyatlarının yükselmesinden dolayı tarım ilaçları da haliyle yükseldi. Bütün tarım ilaçları da zaten yurt dışından geliyor. Haliyle bu fiyatlara da yansıyacak. Bir 100 TL’lik ilaç kutusu 150-160 TL olmuş durumda. Bu fiyatlar uygun olanlardır. Pahalı olan tarım ilaçları haliyle daha pahalı oluyor. Gübre fiyatı geçen seneye nazaran yüzde 100’e yakın zam yedi. Bahar gübresi geçen sene 830 lirayken bu sene bin 800 lira olmuş durumda.”

“Üretimin düşmesi Türkiye’nin zararına olacaktır”

“Şu anda satışlar yok, gübre bulamıyoruz” diyen Yıldız, “Çiftçinin talebini karşılayamıyoruz. Çiftçi dönüm başına 20-25 kilo gübre atarken bu sene 15 kilo atıyordu. Haliyle bu verimi de düşürecek. Bu durum ise Türkiye’nin zararına olacaktır. Devletin bu konu üzerinde durmasını istiyoruz. Aşırı derece maliyet var ama gelir yok. Buna bir çözüm bulunsun ki hem maliyet düşsün hem de çiftçi sattığı üründen kazanç elde etsin.” ifadelerini kullandı.

“Çiftçiler zararına çalışıyor”

Gübre, zirai ilaç fiyatlarında yaşanan artışın kendilerini ciddi anlamda mağdur ettiğine işaret eden çiftçi İsmet Doğan da hükümetten destek beklediklerini söyledi.

Artışların aşağıya çekilmesini istediklerini ifade eden Doğan, “Bir çiftçi olarak durumumuz hiç iyi değil. İlaç, gübre çok pahalıdır. Tarlayı sürdüğümüzde zarar ediyoruz. Mazot fiyatı çok pahalıdır. Ektiğimiz üründen kazanç sağlamadığımız için zarara giriyoruz. Kesinlikle tüm çiftçiler zararına çalışıyor. Gübre, mazot fiyatlarını düşerse bizim için iyi olacaktır. Geçen sene gübrenin tonu bin 300 lirayken bu sene 2 bin 300 liraya çıktı. Mazot litre fiyatı geçen sene 4 lirayken bu sene 6 liranın üstündedir. Tek isteğimiz ilaç, gübre, mazot fiyatlarının düşmesi, çiftçiye destek olunmasıdır.” dedi.