Bakan Varank, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz ve Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği Başkanı Hakan Yıldırım'ın da katılımıyla çevrim içi gerçekleştirilen Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi'nin açılış oturumunda konuştu.

Oturumda konuşan Bakan Varank, büyümenin dünyadaki tüm ülkelerin ortak ekonomik hedefi olduğuna işaret etti.

Güçlü ve sürdürülebilir büyümeye giden yolun, kullanılan girdilerin verimli ve rekabetçi şekilde bir araya getirilmesiyle doğrudan ilişkili olduğunu belirten Varank, bu noktada enerjinin kritik bir bileşen olarak ortaya çıktığını ifade etti.

Varank, “Büyümek için üretime, üretim için de enerjiye ihtiyacımız var. Sanayi geliştikçe ve sektörel çeşitlilik arttıkça enerjiye olan ihtiyaç da artıyor. Eğer enerjide dışa bağımlıysanız, bu durum cari açık ve dış kırılganlık riski olarak karşınıza çıkıyor.” dedi.

Bakan Varank, son 8 yılda yenilenebilir enerji yatırımları için 7 bine yakın yatırım teşvik belgesi düzenlediklerini ifade ederek, “Bu belgeler sayesinde 124 milyar liralık yatırım yapılırken 19 binden fazla kişiye yeni iş imkanları açıldı. Ağustosta Ankara'da Entegre Güneş Paneli Üretim Fabrikası'nı açtık. Proje bazlı teşvikimiz sayesinde hızla hayata geçen bu fabrika, ham maddeden tutun kristal büyütme, dilim kesme, hücre üretimi ve modül üretimi aşamalarının tümünü tek çatı altında gerçekleştiriyor. Dünyada bunların tamamını tek çatı altında yapabilen başka bir entegre tesis de yok.” ifadelerini kullandı.

Enerji teknolojilerinin üretimine yönelik Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinin yürütülmesine özel önem verdiklerini dile getiren Varank, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezinde, rüzgar ve hidrolik enerji odaklı Ar-Ge projeleri gerçekleştirdiklerini belirtti.

"Milli Rüzgar Enerji Sistemleri Geliştirilmesi ve Prototip Türbin Üretimi (MİLRES) Projesi"ne de değinen Varank, 500 kilovat çift beslemeli asenkron jeneratörün TÜBİTAK tarafından tasarlandığını ve prototip olarak üretildiğini kaydetti.

TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsünün değişik tip ve güçteki rüzgar türbinleri için jeneratör ve çeviriciden oluşan elektriksel sistemleri geliştirme konusunda kritik bir yetkinliğe sahip olduğuna da işaret eden Varank, “Önümüzdeki dönemde özel sektörle birlikte, seri üretim ve ticarileşme alanlarında hızla ilerlemek istiyoruz.” dedi.

Yenilenebilir enerjide temel ekipmanları ve alt bileşenleri üreten sanayicileri çok çeşitli mekanizmalarla desteklediklerini anlatan Varank, “Destekler ve özel sektörün dinamizmi sayesinde ‘yurt içi üretim kabiliyetlerimiz çağ atladı’ dersek abartmış olmayız. Türkiye rüzgar türbini ekipman üretimi yapan büyük ölçekli tesisleriyle Avrupa'da ilk 5'te yer alıyor. Rüzgar enerjisi alanında jeneratör, kule, rotor kanadı ve kule bağlantı elemanları üreten yetkin fabrikalarımız var. Uluslararası standartlardaki yüksek katma değerli bu ürünleri üretmenin yanında başarılı şekilde ihraç ediyoruz.” diye konuştu.

Bakan Varank, ürün bazında yüzde 80-90'lara ulaşan yerlilik oranlarının yakalandığını ancak rüzgar türbini yerlilik oranının yüzde 60'lar seviyesinde bulunduğunu belirterek, “Henüz ülkemizde üretilmeyen sektörün değer zincirindeki diğer ekipmanların üretilmesi için gerekli adımları atacağız. Hem kara hem deniz üstü rüzgar türbin ekipmanlarının üretiminde yurt içi sanayimizi rekabetçi bir noktaya taşımayı hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.

Yaklaşık 20 yıldır kullanımda olan ve 12 türbinden oluşan söz konusu santrali, yerli ve milli imkanlarla yenileyip kapasitesini artıracaklarını belirten Varank, “Bu amaçla 2 yerli ve milli rüzgar türbini prototipinin geliştirilmesi planlanıyor. Sektörün rekabetçiliğini koruyacak adımları da yoğunlaştırıyoruz.” dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, toplam rüzgar enerjisi kurulu gücünün 8 bin 330 megavata yükseldiğini belirtti.

Dönmez, “Ekim sonu itibarıyla toplam kurulu gücümüzün yüzde 9'u ve yenilenebilir enerji kurulu gücümüzün yüzde 17,5'i rüzgar enerjisinden oluştu. Bu santrallerle 9,6 milyon hanenin elektrik tüketimini sağlayabilme imkanına kavuştuk.” ifadelerini kullandı.

Dünyanın en büyük türbin imalatçılarının Türkiye'de de faaliyet gösterdiğini ifade eden Dönmez, şöyle konuştu:

“Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması'ndan (YEKDEM) yararlanmak için 31 Aralık 2020'ye kadar olan devreye girme şartı 30 Haziran 2021'e ertelendi. TBMM'den geçen son yasal düzenlemeyle YEKDEM, günümüz şartlarına göre değerlendirilecek ve yerli yatırımlara fırsat sunacak. Temennimiz yakın zamanda 10 bin megavat sınırını aşabilmek. Bu hedefe vardığımızda sektörle bir araya gelerek 20 bin megavata daha hızlı ulaşmanın yollarını hep birlikte planlayalım. Rüzgarı Türkiye'nin ikinci otomotiv sektörü yapmaya niyetliyiz.”

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş ise güneş, rüzgar ve diğer enerji kaynaklarının daha verimli şekilde kullanılabilmesi için en önemli yöntemlerden olan enerji depolama konusundaki çalışmalara hızla başlamak gerektiğini ifade etti.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Mustafa Yılmaz ise Türkiye'nin geçen yıl rüzgar enerjisinde Avrupa'nın kapasitesini en fazla artıran ülkelerden olduğunu belirtti.

Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi Başkanı Hakan Yıldırım da 100'den fazla yerli ve yabancı yatırımcının yaklaşık 250 santralde bulunan 3 bin 700 rüzgar türbiniyle Türkiye'de rüzgar enerjisinin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 17'sini karşılayabildiğini dile getirdi.