Arazi ölçü birimleri; ar (a), dekar (daa), dönüm, hektar (ha) olarak bilinir. Bunlar, genel olarak arazi alan ölçümünde kullanılır, tarım ve ormancılık alanlarında sıklıkla kullanılan alan ölçüm birimidir.
Ar nedir?
Ar, bir arazi ölçü birimidir. Ar'ın sembolü (a) dır. 1 ar = 100 metrekare büyüklüğündeki ölçü birimidir. Uzunluk ölçüsü ar, şöyle hesaplanır.
1 Ar = 100 Metrekare
1 Ar = 0,1 Dönüm
1 Ar = 0,01 Hektar (ha)
1 Ar = 0.0001 Kilometrekare
Örneğin;
1 Ar = 100 metrekare
1 Dekar = 1000 metrekare
1 Hektar = 10.000 metrekare
Yukarıdaki örnekte de görüldüğü gibi 1 ar, dekara çevrilirken bir 0 yani 10'lar basamağı eklenir, yani 10 ile çarpılır.
Dekar nedir?
Dekar (daa); Ar'ın 10 katı olup bin metrekarelik bir alan ölçüsünü temsil eder. Ar ise yüz metrekareye eşittir. Halk dilinde genelde dekar yerine "dönüm" tanımı kullanılmaktadır. Ancak dönüm ile dekar birbirine tam eşit değildir. Dönümün metrekare olarak karşılığı 918,393 m²'dir.
Dekar kelimesinin kökeni "Ar"dan gelmektedir. Dekar ayrıca "Hektar"ın onda biridir. Yani 1 hektar 10 dekara eşittir. 1 hektar 10 bin metrekaredir. 1 dekar ise bin metrekaredir. Bu üç birim de tarımda kullanılsa bile, hektar daha ziyade ormancılıkta kullanılır.
Bin metrekareye, bir dekar denir. Sembolü daa'dır. Deka kelime olarak “on katı” anlamındadır, bunun tersi olan, desi ise onda bir anlamındadır. Dekar, ar' ın on katı anlamındadır.
Hektar nedir?
Hektar özellikle orman yangını gibi olaylarda yanan alanı belirtmek için kullanılır. Sembolü ha'dır.
Hektar, hekto ve ar sözcüklerinin birleşiminden oluşmuştur ve 100 ar anlamına gelir. On bin metrekareye, yani 10 dekara bir hektar denir.
Hekta, kelime olarak 100 katı anlamındadır. Buna göre hektar, ar'ın yüz katı anlamındadır.
Dönüm nedir?
Eski bir ölçü olan dönüm, Osmanlı döneminden gelen ve günümüzde halk arasında metrik birim sistemindeki 1 dekara karşılık olarak arsa, tarla, arazi gibi alanların yüzölçümünü belirtmek için kullanılan bir alan ölçü birimidir.
Eski kullanımı ile 1 dönüm- 4 evlek karşılığı 918,393 metrekarelik kare bir alanın ölçüsüdür. Günümüzde ise bin metrekare alana eşit olan dekar yerine kullanılmaktadır.
Metrik sistemde 1000 metrekare 1 dekara karşılık gelir. Geçmişten gelen kullanım ile birlikte 1000 metrekarelik bir alanı tanımlamak için, günümüzde yuvarlak hesap 1 dönüm tabiri kullanılır.
Dönüm tam olarak, eski kullanım şeklinde 30,31 m boyu, 30,3 m eni olan bir alandır. Eski Osmanlı alan ölçme birimlerinden dönüm'ün modern birim dekar'a olan yakınlığı sebebiyle günümüzde halk arasında dekar tabiri yerine dönüm kelimesi kullanılır.
Arazi ölçüleri 10 ar 10 ar artar veya azalır. Bu nedenle kendinden küçük ölçülere bölünürken 10 ile çarpılır veya 10'a bölünürler.