Medya Takip Merkezi (MTM), yaptığı araştırmada geçtiğimiz ayın ekonomi başlıklarını belirledi.
Rapora göre, aylardır rekor tazeleyen dolar kurunun, Bakanlık ve Merkez Bankası düzeylerinde yapılan görev değişiklikleriyle sert düşüş yaşaması, medyada büyük yankı uyandırdı. Milyonlarca vatandaşı ilgilendiren vergi ve prim borçlarının yapılandırılması ile ilgili haberler de medyada sıkça yer aldı.
Kasım ayına 8,34 TL seviyesinde başlayan dolar kuru ABD'de yapılan seçimler dolayısıyla yukarı yönlü seyrine devam ederek kasim ayında rekorunu 8,58 TL seviyesinde tazeledi. 7 Kasım Cumartesi günü ise Merkez Bankasında yaşanan beklenmedik bir değişiklik ile Murat Uysal görevden alınırken, yerine 64. Türkiye Hükümeti'nde Maliye Bakanı olarak görev yapan Naci Ağbal getirildi. Piyasaların kapalı olduğu gün alınan karar sonrası pazartesi piyasaların vereceği tepki beklenirken, ekonomi gündemi 8 Kasım Pazar akşamı Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın sosyal medyadaki istifa paylaşımıyla çalkalandı. Berat Albayrak’ın istifası ile boşalan koltuğa ise Lütfi Elvan getirildi.
Yaşanan tüm bu gelişmeler ile birlikte dolar kuru BDDK'nın swap hamlesinin de ardından sert düşüşler yaşayarak 7,57 TL seviyesine kadar geriledi. Ay boyunca sert bir düşüş yaşayan dolar kuru ay boyunca toplam 132 bin 771 haberde konuşularak kasım ayı ekonomi gündeminin en çok konuşulan başlığı oldu. Piyasalarda şok etkisi yaratılan görev değişiklikleriyle birlikte Merkez Bankası 63 bin 917 haberde bahsedilerek listenin altıncı sırasına yerleşti.
İhracat azaldı, ithalat arttı
Ticaret Bakanlığının açıkladığı rakamlara göre ihracat, kasimda geçtiğimiz yılın aynı ayına oranla yüzde 0,95 azalarak 16 milyar 88 milyon dolar, ithalat ise yüzde 16,07 artarak 21 milyar 158 milyon dolar oldu.
Dış ticaret açığı da yüzde 155,37 artışla 5 milyar 71 milyon dolara yükseldi. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, dünya genelinde yeni tip Coranavirus salgınındaki artışın seyri, Türkiye'nin en önemli ticaret ortağı olan Avrupa Birliği ekonomisindeki küçülme ve takvim etkisi nedeniyle kasim ayı ihracatındaki sınırlı daralmaya rağmen yıl sonunda Yeni Ekonomi Programı (YEP) hedeflerine ulaşacaklarına inandıklarını açıkladı. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 76 olurken, altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 86,3 değerine ulaştı.
Geçtiğimiz ay ihracat en çok 7 milyar 242 milyon dolarla ham madde grubunda gerçekleştirildi. En çok ihracat yapılan fasıl ise 2 milyar 372 milyon dolarla motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, diğer kara taşıtlarında gerçekleşti. Geçen ay en fazla ihracat yapılan ülke 1 milyar 511 milyon dolarla Almanya oldu.
Kasım ayı boyunca toplam 88 bin 53 haberde yer alan ihracat, raporda ikinci sırada yer alarak medyada en çok yer alan ikinci ekonomi başlığı oldu. Geçtiğimiz ay en çok ithalat 15 milyar 305 milyon dolarla yine ham madde grubunda gerçekleştirildi. En çok ithalat yapılan fasıl ise 2 milyar 661 milyon dolarla kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralarda gerçekleşti. En fazla ithalat da 2 milyar 353 milyon dolarla Almanya'dan yapıldı. Medya Takip Merkezi’nin aynı araştırmasına göre ithalat, ay boyunca toplam 34 bin 822 haberde yer alarak Kasım ayında öne çıkan ekonomi başlıklarında listesinin on birinci sırasında yer aldı.
Vergi affı yürürlüğe girdi
Ekim ayında piyasalarda ilgi gören diğer bir ekonomi konusu da vergi affı oldu. Vergi ve SGK prim borçlarının yapılandırılması ile istihdam teşvikine ilişkin düzenlemeleri de içeren İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı. 500 milyar liralık borcun yapılandırılacağı, milyonlarca kişi tarafından beklenen vergi ve prim borçlarının yapılandırılması düzenlemesi Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna göre, vergi borçları yapılandırılarak 18 taksitle ödenebilecek. Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Katma Değer Vergisi (KDV), Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), tüm idari para cezaları, KYK borçları, Hazine alacaklarını kapsayan vergi borçları yapılandırılabilecek. Borcunu peşin ödemek isteyenlere ise indirim sağlanacak. Öğrenim kredisi borçlarının yapılandırması ile ilgili düzenleme de içeren yasa ile birlikte vergi, ay boyunca 85 bin 785 haberde yer alarak Kasım ayının en çok konuşulan ekonomi başlıkları arasında yerini aldı.